ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΛΥΚΕΙΟΥ

Η δύναμη των social media στη σύγχρονη προπαγάνδα

Η αντίληψη για την αλήθεια σήμερα δείχνει να είναι πιο σημαντική από την πραγματική αλήθεια. Κάποτε ο σοφός λαός έλεγε "καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα" και σήμερα πολύ εύκολα μέσα από το ίντερνετ και κυρίως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα μήνυμα μπορεί να διαδοθεί σε χιλιάδες ή και εκατομμύρια κόσμο σε χρόνο ρεκόρ, είτε είναι αληθές είτε όχι. Πόση σημασία έχει όμως όταν ήδη έχει διαδοθεί κι από μήνυμα έχει γίνει πληροφορία και γνώση κι έχει περάσει στην αντίληψη του κόσμου;

Μπορούμε, και πώς να διακρίνουμε την αλήθεια ανάμεσα στο ψέμα; Μήπως η αντίληψη για την αλήθεια είναι αυτό που πραγματικά διαμορφώνει την κοινή γνώμη; Μήπως αυτός είναι ένας νέος τρόπος προπαγάνδας; Για παράδειγμα διαβάστε το αποτέλεσμα μιας έρευνας
"Οι ψευδείς ειδήσεις είναι 70% πιθανότερο να εξαπλωθούν μέσω του Twitter από ό,τι οι αληθινές ειδήσεις", σύμφωνα με μία νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, τη μεγαλύτερη του είδους της μέχρι σήμερα, που επιβεβαιώνει τη δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να παραπληροφορούν.

Επιπλέον, οι ψευδείς ειδήσεις βρίσκουν εύκολα μεγαλύτερο ακροατήριο. "Ενώ η αλήθεια σπάνια διαχέεται σε περισσότερους από 1.000 χρήστες, το κορυφαίο 1% των ψευδών ειδήσεων συνήθως εξαπλώνεται σε 1.000 έως 100.000 ανθρώπους. Μία αληθινή είδηση χρειάζεται περίπου εξαπλάσιο χρόνο για να φθάσει σε 1.500 ανθρώπους, σε σχέση με τον χρόνο που μία ψευδής είδηση φθάνει στον ίδιο αριθμό ανθρώπων".

Είτε αφορά τη διαφήμιση ενός προϊόντος, είτε την πολιτική, οικονομική ή κοινωνική ζωή λαμβάνουμε εκατομμύρια μηνύματα σε έναν σχεδόν ουτοπικό κόσμο, έναν ψηφιακό κόσμο που διαθέτει όλα εκείνα τα εργαλεία για να διαδώσει αλλά και να μετρήσει την αποτελεσματικότητα ενός μηνύματος. Είναι ένας κόσμος βασισμένος στα στατιστικά στοιχεία και τους αριθμούς που μπορεί να επηρεάζει την κοινή γνώμη, να τη διαμορφώνει, ακόμη και να την καθοδηγεί. Και τελικά να μπορεί να χρησιμοποιεί τις ανθρώπινες ανάγκες κι αδυναμίες για να διαμορφώνει μία αλήθεια. Αυτήν που η πλειοψηφία του κόσμου αφομοιώνει. Αυτήν που απευθύνεται στα ανθρώπινα συναισθήματα και γίνεται πιστευτή στην αντίληψη κάθε ανθρώπου. Αυτήν που κάποιος άλλος εξιστορεί και διαδίδει μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης κι έτσι εκατομμύρια άλλοι χρήστες διαβάζουν και πιστεύουν ως πραγματική. 

Η αντίληψη για την αλήθεια φαίνεται ότι κερδίζει διαρκώς έδαφος και αφαιρεί ουσιαστικά από τον καθένα μας τη δυνατότητα της πραγματικής γνώσης, της πραγματικής αλήθειας, της κρίσης και της επιλογής. Η πλειοψηφία των «αγοραστών» μηνυμάτων, που θα τους ζητηθεί να ψηφίσουν κάποιο κόμμα, αφομοιώνουν την αλήθεια όπως αυτή καταγράφεται και μεταφέρεται μέσα από τις ιστοσελίδες και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, οπότε η αντίληψη που έχουν για την αλήθεια είναι τελικά «αυτός» που αποφασίζει. Οι ειδικοί του παρελθόντος που διέθεταν το ταλέντο τους στην “προπαγάνδα” βρίσκονται σήμερα πίσω από ένα υπολογιστή με ανοιγμένα τα κοινωνικά δίκτυα κρατούν παράλληλα το κινητό τους στο χέρι, προσπαθούν να δημιουργήσουν πιστευτές ιστορίες και τις πιο πολλές φορές αδιαφορούν για την αλήθεια. Άλλωστε για να πετύχουν μετράει να είναι καλοί στην δημιουργία της αντίληψης για την κάθε αλήθεια του «πελάτη» τους. http://zachariou99.blogspot.gr/

Όλα δείχνουν πως ο μοναδικός τρόπος να αντιμετωπίσουμε αυτή την εξέλιξη είναι να εντοπίσουμε τις αλήθειες που πιστεύει το κοινό μας, δηλαδή ό,τι έχει αντιληφθεί ως αλήθεια, και με τα κατάλληλα εργαλεία στο πλαίσιο του ψηφιακού αυτού κόσμου να μοιραστούμε μαζί του την δική μας αλήθεια. Μέσα από την αντίληψη για την αλήθεια που έχει κάποιος, χρησιμοποιώντας τα ίδια μέσα και παίζοντας με τους κανόνες της σύγχρονης προπαγάνδας θα πρέπει να τον κάνουμε να πιστέψει ότι δίπλα μας θα εισπράξει την πραγματική αλήθεια που τυγχάνει να είναι η αντίληψη για την αλήθεια μέσα από τα δικά μας μάτια. 

Μάκης Σεριάτος, διαφημιστής

Zougla.gr Δευτέρα, 12 Μαρτίου 2018

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ:

Α. Να συντάξετε περίληψη του κειμένου σε 120 περ. λέξεις. (25)

Β.1. Μέσα από ποια οπτική εξετάζει το θέμα ο συγγραφέας; Του αντικειμενικού παρατηρητή – επιστήμονα ή του επαγγελματία διαφημιστή – προπαγανδιστή; Να αιτιολογήσετε την επιλογή σας με αναφορά στο κείμενο. (5)

Β.2. Με ποιο τρόπο και με ποια μέσα πειθούς υποστηρίζει ο συγγραφέας τη Θεματική Περίοδο της 5^ης παραγράφου («Η αντίληψη για την αλήθεια φαίνεται…»); Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με συγκεκριμένες φράσεις από το κείμενο. (4)

Β.3. Τι δηλώνουν οι υπογραμμισμένες στο κείμενο διαρθρωτικές λέξεις; (6)

Β.4. «…και σήμερα πολύ εύκολα μέσα από το ίντερνετ και κυρίως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ένα μήνυμα μπορεί να διαδοθεί σε χιλιάδες ή και εκατομμύρια κόσμο σε χρόνο ρεκόρ, είτε είναι αληθές είτε όχι.» Να χαρακτηρίσετε τον τρόπο σύνταξης της παραπάνω φράσης / να την μετατρέψετε στην αντίθετη σύνταξη / να δικαιολογήσετε την επιλογή του συγγραφέα. (6)

Β.5. Να δώσετε αντώνυμα των λέξεων με έντονα γράμματα. (6)

Β.6. Να σχολιαστεί σε μία παράγραφο 120-150 λέξεων η παροιμία της πρώτης παραγράφου: «καλύτερα να σου βγει το μάτι παρά το όνομα». (8)

Γ. Παραγωγή Λόγου

Σε άρθρο σου, που θα δημοσιευθεί στη σχολική εφημερίδα, να αναφερθείς στις αιτίες που οδηγούν τους σημερινούς νέους http://zachariou99.blogspot.gr/ να αφιερώνουν αρκετό χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και τους κινδύνους που εγκυμονεί η άμετρη και χωρίς κριτική χρήση τους. (500-600 λ.) (40)